Woningbouwopgave
De woningbouwproductie verloopt positief, zowel als het gaat om het aantal opleveringen (ca 1.350 woningen als de start bouw (geactualiseerde cijfers CBS, 2024). Sinds 2024 organiseren we ‘versnellingstafels’ met alle betrokken ontwikkelaars, met als doel:
- De voortgang van de woningbouwproductie te bewaken.
- Belemmeringen op te lossen.
- Creatief en flexibel te plannen.
- Knelpunten die planologisch en landelijk opspelen te bespreken.
Er wordt verwacht dat in 2025 de woningbouwproductie doorzet, met een prognose van 1.250 opgeleverde woningen en 1.500 woningen start bouw.
Volkshuisvestelijk instrumentarium
In december hebben we samen met de corporaties de Samenwerkingsovereenkomst 2024- 2027 ondertekend, waarin ook is vastgesteld hoe we de ontwikkelingen monitoren. Daarnaast heeft de Huurdersorganisatie Zaanstreek deze overeenkomst mede ondertekend. De sturing op 30% sociale huur en tenminste 30% middensegment is in Zaanstad een bekend uitgangspunt geworden en passen we toe in alle nieuwe projecten. Daarnaast zijn er nieuwe afspraken gemaakt om de doorstroming te verbeteren. De pilot voor 65+ voorrang is in de Huisvestingsverordening opgenomen als definitieve regeling, waarbij de voorrang nu geldt vanaf 55 jaar.
In 2024 kwam de raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) met het adviesrapport ‘Goed Gefundeerd’, waarin een nationale aanpak van funderingsproblematiek wordt voorgesteld. Dit jaar moet er nationaal beleid worden vastgesteld dat zorgt voor een doeltreffende en gecoördineerde aanpak van funderingsherstel- en preventie. Zaanstad neemt deel aan de gesprekken met het Rijk, maar het is nog onduidelijk welke onderdelen van deze aanpak concreet van meerwaarde zullen zijn bij Zaanse woningen. Wat betreft de verduurzaming van woningen zijn de subsidieregelingen voor Zaandam-Oost vanuit het Volkshuisvestingsfonds gereed en vanaf het tweede kwartaal beschikbaar voor bewoners. Daarnaast komt er voor heel Zaanstad subsidie beschikbaar via de regeling Lokale Aanpak Isolatie (NIP). Deze subsidies zullen vanaf het tweede kwartaal ingezet kunnen worden om woningen met lagere energielabels te isoleren, waardoor zowel energie als CO2-uitstoot wordt bespaard.
Uitvoering en nadere uitwerking van de Omgevingsvisie en Omgevingskwaliteit
De Omgevingswet is in 2024 ingevoerd en wordt geïmplementeerd. Het werken met de Omgevingswet kost tijd, is complexer en vergt veel maatwerk, vooral bij de vergunningverlening.
De Omgevingsvisie is eind 2024 door de gemeenteraad vastgesteld. De Omgevingsvisie wordt stapsgewijs geïmplementeerd in beleid en het omgevingsplan. De planning en het proces voor het opstellen van het Zaanse Omgevingsplan zijn aangepast op basis van nieuwe inzichten. Allereerst wordt de bruidsschat met landelijke regels omgezet naar het Zaanse omgevingsplan. In maart 2025 is het ontwerp-omgevingsplan (bruidsschat) ter inzage gelegd in het Digitaal Stelsel Omgevingswet. In de loop van 2025 wordt de 2e ontwerp wijziging van het Zaanse omgevingsplan voor Westzaan Noord in procedure gebracht. Het proefgebied van Willis wordt meegenomen in de volgende fase. De evaluatie van het huidige welstandsbeleid is gestart en zal volgens planning in het derde kwartaal van 2025 worden opgeleverd.
Actualisatie van de erfgoedstrategie Erfgoed Leeft!
De actualisatie van de erfgoedstrategie is van start gegaan en komt in de loop van 2025 in samenspraak met veel (erfgoed-)partijen tot stand. Afgelopen jaren zijn er nieuwe thema's geagendeerd of meer op de voorgrond gekomen, voorbeelden zijn klimaatadaptatie, duurzaamheid, cultuurhistorische waarde van het landschap en het Verdrag van Faro.
Cultuurhistorisch onderzoek
De cultuurhistorische identiteit borgen we bij nieuwe ruimtelijke initiatieven door onderzoek en advisering via de intake- en omgevingstafel en bij gebiedsontwikkelingsprojecten. Op verzoek van de historische en erfgoedverenigingen wijzen we monumenten aan. Om eigenaren te ondersteunen bij de instandhouding van monumenten verlenen we subsidie en brengen we een handreiking voor het verduurzamen van monumenten uit.
Erfgoedwaarden van Post 1945 periode
In samenwerking met woningcorporaties, erfgoedpartijen en bewoners wordt in 2025 gewerkt aan de aanpak naoorlogs erfgoed. Na een periode van verkenningen wordt de aanpak medio 2025 aan de raad ter kennisname aangeboden.
Categorie Beelbepalende Panden
De Omgevingswet biedt gemeenten de mogelijkheid om een lichtere vorm van bescherming van karakteristieke panden en objecten mogelijk te maken, waardoor we zorgvuldig met ons erfgoed kunnen omgaan. In navolging van de erfgoedstrategie en als antwoord op een motie van de gemeenteraad is er een onderzoek gestart waarin we verkennen of het mogelijk is om een categorie beeldbepalende panden met een lichter beschermingsregime op te nemen in de verordening. Dit is nog in de verkennende fase.
