Participatiewet in Balans
Het Rijk wil de Participatiewet op onderdelen herzien om meer ruimte te bieden voor een mensgerichte aanpak, zowel ten aanzien van inkomen als participatie. De beoogde inwerkingtreding van het wetsvoorstel is vertraagd door de val van het kabinet en een Nota van Wijziging. De verwachting is dat de wet vanaf 1 januari 2026 gefaseerd (voor verschillende groepen wijzigingen) in werking treedt. Wijzigingen die de gemeente al kan doorvoeren, zijn al doorgevoerd (voor zover mogelijk binnen de kaders van de wet).
Hervorming arbeidsmarktdienstverlening
De arbeidsmarktregio heeft van het Rijk de opdracht gekregen om per 1 januari 2026 een regionaal werkcentrum operationeel te hebben, waar inwoners terecht kunnen met al hun ondersteuningsvragen op het gebied van werken en leren. In 2025 wordt er regionaal verder uitgewerkt hoe in er in de onderlinge samenwerking met de inwoners het beste geholpen kunnen worden
Infrastructuur werkontwikkelbedrijven
Werkom heeft een belangrijke rol in de opgave om zoveel mogelijk mensen naar werk te begeleiden. Door de invoering van de Participatiewet moet Werkom hun activiteiten steeds meer richten op het begeleiden naar werk bij reguliere werkgevers, terwijl ze ook (beschutte) werkgelegenheid blijven bieden aan mensen die beperkte/geen kansen hebben bij reguliere werkgevers. Dit brengt een transformatieopgave met zich mee die soms aanpassingen in de bedrijfsvoering vereist en de financiële resultaten onder druk zet. Het kabinet erkent het belang van een toekomstbestendige infrastructuur en stelt naar verwachting vanaf 2025 middelen ter beschikking ter versterking en ondersteuning van deze bedrijven. Op dit moment wordt er samen met Purmerend en Werkom gewerkt aan een plan richting de begroting.
Sluitende aanpak jongvolwassenen
Voor het tegengaan van voortijdig schoolverlaten ontvangt de gemeente voor het schooljaar 2025-2026 extra middelen via een subsidie. Samen met de partners uit de regio worden op dit moment bestedingsvoorstellen geformuleerd. Samen met deze partners wordt ook nog steeds gewerkt aan de implementatie van het wetsvoorstel ‘van school naar duurzaam werk’ en het nieuwe meerjarenplan voortijdig schoolverlaten 2026-2029.
Inburgering
De uitvoering van de Wet inburgering is op 1 januari 2022 in Zaanstad gestart. We doen steeds meer ervaring op met de uitvoering van deze wet en zien dat voor een geslaagde inburgering en participatie maatwerk nodig is. Hoewel de eerste groep inburgeraars inmiddels hun inburgeringstraject succesvol hebben afgerond, is er ook een groep die om uiteenlopende redenen langere begeleiding en tijd nodig heeft om aan de inburgeringsplicht te voldoen.
Het Rijk komt gemeenten vanaf 2025 niet meer financieel tegemoet voor het begeleiden van een toenemend aantal inburgeraars dat wordt veroorzaakt door de hoge taakstelling van de afgelopen jaren.
